|
Las fábulas esópicas, texto escolar en Ia alta y baja edad media
ACOTACIÓN
Aun cabalgando entre Io heurístico y Io didáctico, no pretende este trabajo sino mostrar, con sencillez, el itinerario seguido por las fábulas esópicas y su utilización en las escuelas del medievo y del humanismo. Soslayamos Ia exposición erudita de los diversos análisis de definiciones en torno a Ia fábula y sus homónimos. Calepino Ia entendió en su Dictionarium como, «narratio ad delectationem et utilitatem inventa rerum nec verarum, nec verosimilium»1. Pedro Juan Núñez en Institutionum Rhetoricarum, texto escolar universitario del s. XVI, Ia definió así: «Est igitur fábula, quam apologum vocat M. Tullius, oratio ficta quod verossimili dispositione refert speciem quandam veritatis causa admonitionis» 2 . Se considera a Esopo (s. VI-VII a.C.) el autor de Ia fábula clásica griega, sin obra conocida, y de ello dan testimonio, entre otros autores y textos, Platón (Phaed. 60b. y 29e; Symp. 189a,203b; Thaet. 174a.); Jenofonte (Mem. 2,7,13; Symp. 4, 70); y Aristóteles, (Rhet. 2,20, y Met. 356b.)3.
1 Calepino, Ambrosio (1592), Dictionarium in quo..., Venetiis, apud Ioannem Gryphium, p. 117, col. Ia. 2 Núñez, Pedro Juan (1585), Institutionüm Rhetoricaritm Libri quinqué, Barcinone, Jacobi Cendrat, p. 7. 3 La edición latina de las Fábulas de Esopo (Basilea, 1538) en su página 258 Io vio así: «Ubi sunt ea tamen vetustissimi quoque auctores, ut Hesiodus, Archilocus, Horatius, Hesiodus quidem Iusciniae, Archilocus autem vulpis, Horatius muris. Nominantur autem ab inventoribus fabuiarurn, aliae Aesopiae, aliae Cyprie, aliae Lybicae, omnes autern cornmuniter Aesopiae dicuntur, quoniam in conventibus frequenter solebat Aesopus fabulis uti».
|